Jedną z głównych wad postępowania rekrutacyjnego do przedszkoli i szkół jest to, że nie bierze pod uwagę spodziewanej zmiany sytuacji rodzinnej w okresie pomiędzy naborem wniosków rekrutacyjnych a nadejściem tej zmiany. Tytułem przykładu: rodzina spodziewająca się w okresie naboru trzeciego dziecka, z terminem porodu po czasie składania wniosków, nie otrzyma dodatkowych punktów rekrutacyjnych jako rodzina wielodzietna. Dzisiaj chciałabym jednak opisać problem innej zmiany, istotnej z punktu widzenia rodziny przyszłego przedszkolaka lub ucznia – zmiany miejsca zamieszkania po okresie rekrutacji.
Zmiana miejsca zamieszkania w toku rekrutacji – z czego wynika problem?
W rekrutacji podstawowej do publicznych przedszkoli mają prawo* brać udział dzieci zamieszkałe na obszarze danej gminy. Kandydaci zamieszkali w innej gminie mogą dostać się do wybranej placówki tylko wtedy, jeśli po tej rekrutacji w danej placówce zostaną jeszcze wolne miejsca. Zwykle miejsc w przedszkolach w gminie jest mniej niż chętnych kandydatów z obszaru gminy, co za tym idzie często dla kandydatów spoza gminy nie pozostają żadne wolne miejsca.
W przypadku szkół podstawowych, problem wynika z obowiązywania rejonizacji placówek. Kandydat na ucznia szkoły podstawowej, zamieszkały w obwodzie danej szkoły, jeśli tylko złoży wniosek o przyjęcie, musi zostać przyjęty. Nie ma znaczenia ilość wolnych miejsc w szkole. Problem zaczyna się w przypadku kandydata, który nie mieszka w obwodzie danej szkoły. Zgodnie z przepisami, kandydat do I klasy szkoły podstawowej może być przyjęty, jeżeli po przyjęciu wszystkich dzieci z obwodu, w szkole pozostaną jeszcze wolne miejsca.
A co w przypadku gdy:
• w chwili naboru do przedszkola kandydat mieszka w innej gminie, ale w przed rozpoczęciem roku szkolnego lub w jego trakcie będzie mieszkał już w tej gminie?
• w chwili naboru do 1 klasy szkoły podstawowej kandydat mieszka w obwodzie innej szkoły podstawowej, a przed rozpoczęciem roku szkolnego lub w jego trakcie przeprowadzi się do obwodu innej szkoły?
Uczeń a zmiana obwodu szkoły
Tutaj sprawa jest prosta – zmieniasz obwód szkoły, nowa szkoła obwodowa musi Ciebie przyjąć. Nawet w trakcie roku szkolnego.
Problem istnienia rejonizacji szkół podstawowych, z którym rodzice się borykają, bierze się z czegoś innego, a mianowicie z różnego poziomu szkół podstawowych. Czasami rodzice chcą, żeby dziecko poszło do szkoły spoza obwodu, bo ma lepszy poziom. Jest to jednak temat na inny post 🙂
Przedszkolak a zmiana gminy
Jest to problem, z którym rodzice zwracają się do mnie, prosząc o poradę prawną.
Piszą często np. tak: jesteśmy w trakcie kupna nowego domu/mieszkania w innej gminie. Przeprowadzamy się tam za kilka miesięcy i chcemy żeby nasze dziecko mogło chodzić już tam do przedszkola publicznego. Jak sprawić, żeby było ono brane pod uwagę jako kandydat z tamtej gminy, w trakcie normalnej rekrutacji?
Odpowiedź brzmi: nie ma na to legalnego sposobu – poza zamieszkaniem w danej gminie na czas naboru.
Można za to rozważyć jeszcze inne sposoby, żeby dziecko mogło rozpocząć wychowanie przedszkolne w nowej gminie w przedszkolu publicznym. Oto one:
• zamieszkanie w danej gminie w trakcie późniejszej rekrutacji uzupełniającej – zwykle zaczyna się ona w czerwcu, a zgodnie z przepisami nie może się skończyć później niż z końcem sierpnia przed rozpoczęciem roku szkolnego. Minus: jest ona przeprowadzana tylko wtedy, gdy po rekrutacji podstawowej zostają jakieś wolne miejsca w placówkach.
• monitorowanie tematu i wystąpienie do gminy – po rekrutacji podstawowej – z pytaniem czy są wolne miejsca w placówkach dla kandydatów spoza gminy. Możliwe, że takie miejsca będą. Minus: wolnych miejsc może jednak już nie być, albo mogą być, ale nie w tych placówkach, które są np. najbliżej przyszłego miejsca zamieszkania rodziny.
• przyjęcie dziecka już w trakcie roku szkolnego na podstawie decyzji dyrektora przedszkola. W trakcie roku szkolnego to dyrektor samodzielnie ma prawo podjąć decyzję o przyjęciu dziecka do przedszkola.
Czy to jest sprawiedliwe?
Gdy niektórzy rodzice słyszą, że ich dziecko nie może brać udziału w rekrutacji podstawowej do przedszkoli, ponieważ jeszcze nie mieszka w danej gminie – dziwią się albo oburzają. Tak samo zdarza się, że rodzice denerwują się na wieść, że nie dostaną dodatkowych punktów za kryterium wielodzietności w rodzinie, jeżeli trzecie dziecko jest dopiero w drodze na ten świat.
Myślę, że nie ma idealnie sprawiedliwych postępowań. Skoro gmina odpowiada za zapewnienie wychowania przedszkolnego na swoim terytorium, racjonalne jest przyznanie pierwszeństwa w naborze dzieciom mieszkającym w danej gminie. Nie widzę możliwości uwzględniania w toku przyjmowania wniosków okoliczności przyszłych i niepewnych. Nigdy bowiem nie wiadomo z całą pewnością, że do przeprowadzki np. dojdzie, a w przypadku kryterium wielodzietności – że trzecie dziecko urodzi się żywe.
W niektórych przypadkach pozostaje więc przyśpieszyć przeprowadzkę. W innych – spróbować skorzystać z możliwości opisanych wyżej tj. np. przyjęcie w trakcie roku szkolnego.
A co Ty sądzisz? Czy sytuacja opisana w poście dotyczy Ciebie? Jak ją rozwiązałeś? 🙂 Daj znać w komentarzu pod postem.
* dzieci zamieszkałe poza gminą mogą składać wnioski rekrutacyjne w rekrutacji podstawowej, ale nie będą brane w niej pod uwagę jako kandydaci spoza gminy.
